
İNFAZ ERTELEME NEDİR? HÜKÜMLÜNÜN İSTEMİYLE İNFAZ ERTELENEBİLİR Mİ?
İnfazın ertelenmesi, hükümlünün istemi üzerine hamilelik, hastalık, engellilik veya başkaca nedenlerle hükümlü hakkında verilen kesinleşmiş hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinin ertelenmesidir. Ancak infazın ertelenmesi, cezanın affı, ortadan kaldırılması yahut cezaevi dışında başka bir suretle infaz edilmesi anlamına gelmemektedir. Kesinleşen hapis cezasının infazının ertelenmesi, hükümlünün belirli koşulların varlığı halinde cezaevine girmek için belli bir süre kazanmasını temin eden bir infaz hukuku kurumudur. Bir diğer söyleyişle, hükümlü infaz erteleme süresi geçtikten sonra cezası infaz edilmek üzere cezaevine girmek zorundadır.
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 17.maddesinde, hükümlünün istemiyle infazın ertelenmesi düzenlenmektedir. Buna göre, kasten işlenen suçlarda üç yıl, taksirle işlenen suçlarda ise beş yıl veya daha az süreli hapis cezalarının infazı çağrı üzerine gelen hükümlünün istemi üzerine Cumhuriyet Başsavcılığınca ertelenebilmektedir.
5275 sayılı Kanunun 17.maddesinin 1.fıkrasına göre, hapis cezasının infazının ertelenebilmesi için gereken şartlar aşağıdaki gibidir:
- Cezaya İlişkin Miktar Şartı:
- Kasten işlenen suçlarda üç yıl veya daha az süreli hapis,
- Taksirle işlenen suçlarda beş yıl veya daha az süreli hapis cezasına hükmedilmiş olmalıdır. Birinci fıkraya göre, üç yıl ve daha az süreli, taksirli suçlarda 5 yıl ve daha az süreli hapis cezalarının derhal infazının hükümlü veya ailesi için mahkûmiyetin amacı dışında ağır bir zarara neden olacağı anlaşılırsa, hükümlünün istemi üzerine ertelenebilecektir.
- Yakalama Çıkarılmama Şartı:
Hükümlünün erteleme talebinde bulunabilmesi için çağrı üzerine gelmesi ve erteleme talebinde bulunması gerekir. Hükümlü hakkında yakalama emri çıkartılmış ise hükümlünün bu hüküm uyarınca erteleme talebi kabul edilmeyecektir.
- Erteleme Süresi:
5275 sayılı Yasaya göre, erteleme süresi her defasında bir yılı geçmemek üzere en fazla iki kez uygulanabilir. Hükümlünün talebi halinde, Cumhuriyet Başsavcılığınca altı ayı geçmeyen sürelerle hapis cezasının infazı ertelenebilir. Fakat bu ara verme iki defadan fazla olamayacaktır.
Erteleme süresi içinde, hükümlü hakkkında kasten işlenen bir suçtan dolayı kamu davası açılırsa, erteleme kararı kaldırılarak ceza derhal infaz olunur.
- Erteleme Nedenleri
Hükümlü hakkındaki hapis cezasının infazına başlanmış olsa bile aşağıdaki nedenlerin varlığı halinde infazın ertelenebilmesi mümkündür:
o Ana, baba, eş veya çocuklarının ölümü veya bu kişilerin sürekli hastalık veya malullükleri nedeniyle ailenin ticari faaliyetlerinin yürütülebilmesi, o Ana, baba, eş veya çocuklarının ölümü veya bu kişilerin sürekli hastalık veya malullükleri nedeniyle tarım topraklarının işlenebilmesinin imkansız hale gelmesi, o Hükümlünün hastalığının sürekli bir tedaviyi gerektirmesi, o Yukarıda belirtilen nedenler gibi zorunlu ve çok ivedi hallerin bulunması hallerinde hapis cezasının infazının ertelenmesi mümkün olabilir.
- Güvence
Erteleme isteminin kabulü, güvence gösterilmesine veya diğer bir şarta bağlanabilir. Ertelemenin güvenceye bağlanması halinde, hükümlü takdir edilecek uygun miktardaki güvence bedelini yatırması halinde erteleme imkânından yararlanabilecektir.
İnfaz Ertelemenin Yasaklandığı Haller
Kanun koyucu, bazı hallerin varlığı halinde hükümlünün hapis cezasının ertelenmesine yönelik talebi kabul edilemeyecektir. Bu haller şunlardır:
- Terör suçları, örgüt faaliyetleri çerçevesinde işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkum olanlar hakkındaki hapis cezaları talep üzerine ertelenemez. (CGTİHK m. 17/6-a)
- Mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanmasına karar verilenler hakkındaki erteleme talepleri kabul edilmez. (CGTİHK m. 17/6-b)
- Disiplin veya tazyik hapsine mahkûm olanlar ile ilgili erteleme taleplerinin kabul edilmesi mümkün değildir. (CGTİHK m. 17/6-c) 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 17. maddesi ile, infaz hukukuna yeni bir kurum olarak, hapis cezalarının bölünerek infaz edilebilmesi, yani cezaların infazının hükümlünün talebi üzerine ertelenebilmesi imkanı getirilmiştir.
Kanun Yolu
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 98/1. maddesi hükmü, aynı Kanun'un 17. maddesinde yer alan üç yıl (taksirli suçlarda 5 yıl) veya daha az süreli hapis cezasına hükümlülere tanınan, infazın ertelenmesine ilişkin talepler üzerine savcılıklarca verilen red kararlarına yönelik itirazlarda uygulanamaz. Bu nedenle infazı yürüten Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından infazın ertelenmesi yönündeki taleple ilgili olarak verilen olumlu veya olumsuz karara karşı yasa yolu öngörülmemiştir. Sonuç olarak, infaz ertelemeye yönelik taleplerin reddine dair Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen red kararları kesin nitelikte olup itirazı kabil değildir. Başka bir söylemle, erteleme ve infaza ara verme konusunda karar verme yönünde infazı yürüten Cumhuriyet Başsavcılığına takdir etme yetkisi verilmiştir.