
Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Yapılan Değişiklikler
18/01/2022 tarih ve 31723 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile abonelik sözleşmelerinde tüketici mağduriyetlerini gidermek üzere birtakım değişiklikler yapılmış ve işletmeciler için yeni birtakım yükümlülükler getirilmiştir. Bu yazımızda yönetmelik ile yapılan değişiklere dair bilgi paylaşmaya çalışacağız.
İşletmecilere Getirilen Yükümlülükler
Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliği'nin "Şeffaflık ve Bilgilendirme" başlıklı 6.maddesine eklenen hüküm ile tüketicilerin e-devlet kapısı üzerinden sorgulama yaparak işletmeci tekliflerini karşılaştırabilmelerine BTK tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde imkan sağlanmıştır. Bu kapsamda BTK, tüketicilerin sabit telefon, cep telefonu aboneliği gibi abonelikleri kıyaslayabilecekleri bir altyapı hazırlayacaktır.
Yine, abone tarafından kayıtlı olduğu tarife kapsamında sahip olduğu kullanım hakları dışında ücretli arama gerçekleştirilmesi halinde, paket aşımı kullanımları hariç olmak üzere, işletmeci tarafından aboneye ücret yansıtılacağı hakkında ücretsiz bilgilendirme anonsu sunma yükümlülüğü getirilmiştir. Abone, anonsun kaldırılması talebini müşteri hizmetleri, yazılı başvuru, kısa mesaj veya çevrimiçi işlem merkezi üzerinden işletmeciye iletebilecektir.
Abonelik Sözleşmeleri
Anılan yönetmeliğin "Abonelik Sözleşmelerinin Kuruluşu ve İçeriği" başlıklı 7.maddesinde de önemli değişikler yapılmıştır. Buna göre, abonelik sözleşmeleri yazılı olarak veya Kimlik Doğrulama Yönetmeliği hükümlerine göre kimlik doğrulaması yapılarak elektronik ortamda kurulabilecektir. Abonelik sözleşmesinin elektronik ortamda kurulması halinde, işletmeci tarafından işlem belgesi başvuru sahibine gönderilmeden hizmet sunumuna ve ücret tahakkukuna başlanamayacaktır.
Abonelik sözleşmelerinde işletmeciler, sözleşme kurulmadan önce ayrı bir sayfa olarak kolay ve anlaşılabilir bir sözleşme özetini tüketicinin bilgilendirilmesini teminen ispatlanabilir bir şekilde tüketiciye sunacaktır. Sözleşme özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kâğıt üzerinde ya da elektronik ortamda gönderilecektir. Bu özet, sözleşmenin ayrılmaz parçası olup abonenin onayı olmadan değiştirilemeyecektir.
İşletmeciler, abonelik sözleşmelerini ve sözleşmenin kurulması için gerekli diğer bilgi ve belgeleri kuruluş şekline uygun olarak abonelik süresince ve abonelik sonlandıktan itibaren otuz yıl süre ile muhafaza etmekle yükümlü tutulmuştur.
Taahhütlü Abonelikler
Yönetmeliğin 12.maddesine eklenen hüküm ile işletmeciye taahhüt alınmadan önce ayrı bir sayfa olarak kolay ve anlaşılabilir bir taahhüt özetini tüketicinin bilgilendirilmesini teminen ispatlanabilir bir şekilde tüketiciye sunma yükümlülüğü getirilmiştir. Taahhüt özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kâğıt üzerinde ya da elektronik ortamda gönderilecektir. Bu özet, taahhütnamenin ayrılmaz parçası olup abonenin onayı olmadan değiştirilemeyecektir. Abonelik sözleşmesi kurulması esnasında taahhüt verilmesi halinde taahhütname özeti sözleşme özeti içerisinde yer alabilecektir. Taahhütname özetine ilişkin belge asgari olarak aşağıdaki bilgileri içerecektir:
a) Takvim ayı olarak taahhüdün süresi,
b) Tarifenin taahhütsüz ücreti ve varsa taahhüt süresi boyunca ödenecek ortalama aylık ücreti,
c) Fesih halinde abone tarafından katlanılmak zorunda kalınabilecek tutarlara ilişkin;
-
Azami cayma bedeli,
-
Asgari cayma bedeli,
-
Taahhüt süresindeki her günün cayma bedellerinin ayrı ayrı hesaplanarak toplanmasından elde edilen tutarın taahhüt gün sayısına bölümü ile ortaya çıkacak ortalama cayma bedeli.
ç) Söz konusu taahhüt yeni bir abonelik kapsamında değil ise önceden verilen sözleşme özetinde yer alan diğer bilgiler,
d) Diğer faydalar.
Bununla birlikte, işletmeci ile abone arasında belirlenen taahhüt süresi 24 ay ile sınırlandırılmıştır. Yine, işletmeci tarafından taahhüde aykırılık oluşturan hususlara açık, sade ve anlaşılabilir şekilde siyah koyu harflerle taahhütname yer verilmesi yükümlülüğü getirilmiştir. Abone tarafından gerçekleştirilen işlemin taahhüde aykırılık oluşturan hususlar arasında yer alıp almadığı açıkça tespit edilemediği durumlarda ise "abone lehine yorum" esas alınacaktır. Bununla birlikte, taahhütlü aboneliklerde işletmeciye, taahhüt süresi sona ermesine rağmen abonenin farklı bir taahhüde kayıt yaptırmaması halinde, taahhüt süresinin sona erdiği ve taahhütsüz fiyatlar üzerinden hizmet almaya devam edeceği hususunda kısa mesaj veya arama yoluyla tüketicinin bilgilendirilmesi yükümlülüğü getirilmiştir.
Bir diğer önemli değişiklik ise uygulamada sıklıkla yaşanan sözleşmede taahhüt edilen internet hızının sağlanamamasına ilişkindir. Buna göre, BTK tarafından belirlenecek Adrese Dayalı İnternet Hız Ölçümlerine ilişkin düzenlemelerde tespit edilen kriterlerin sağlanamaması halinde; aboneye -cihazın kalan bedeli hariç- herhangi bir cayma bedeli ödemeksizin taahhütlü aboneliği feshetme hakkı tanınmıştır.
Abonelik Sözleşmesinin Feshi
Abonelik Sözleşmesinin Feshinde Takip Edilecek Usul ve Feshin Sonuçları" başlıklı 23.maddede yapılan değişiklik ike abonelerin abonelik sözleşmelerini her zaman ücretsiz olarak sona erdirmeleri mümkün hala gelmiştir. Aboneler, abonelik sözleşmelerini feshetmek istedikleri takdirde bu taleplerini
- İşletmeci ya da adına abonelik sözleşmesi yapmaya/işlemlerini yürütmeye yetkili temsilcisine yazılı olarak yapmak,
- Teyit edilmiş olmak kaydıyla işletmecinin faks numarasına göndermek,
- Güvenli elektronik imza ile gönderilip saklanabilen metinler kullanmak,
- e-Devlet Kapısını kullanmak,
- İşletmecinin çevrimiçi işlem merkezini kullanmak,
- İşletmecide kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanarak başvuruda bulunmak,
- İşletmecinin müşteri hizmetlerini kullanmak,
- Kurum tarafından belirlenebilecek diğer yöntemleri kullanmak suretiyle işletmecilerine iletebileceklerdir.
Tüketici tarafından abonelik sözleşmesinin feshedilmesinden sonra tüketicinin bakiye borçları için işletmeci tarafından en geç dört ay içinde son fatura gönderilecektir. Ancak bu süre sınırı, son faturaya uygulanan gecikme faizi ve yasal takipten doğan faturalar için geçerli değildir. Son faturanın süresi içerisinde ödenmemesi halinde, 19 uncu maddenin altıncı fıkrasında geçen son uyarıdan en az yedi gün önce işletmeci, başlığında adının geçtiği ve içeriği Kurum tarafından belirlenebilecek kısa mesaj ile asgari son fatura borcunun ödenmemiş olduğu ve borcun ödenmemesi halinde yasal takip başlatılacağı bilgisini abonenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası adına kayıtlı tüm aktif mobil numaralarına, mobil telefon hizmeti sunan işletmeciler vasıtasıyla gönderecektir.
Bu yönetmeliğin 1 inci, 2 nci, 4 üncü, 7 nci, 12 nci, 13 üncü, 15 inci ve 16 ncı maddeleri 1/3/2022 tarihinde, diğer hükümleri 31/12/2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.