Uzaktan Çalışma Yönetmeliği 10/03/2021 tarih ve 31419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup bu yazımızda Uzaktan Çalışma Yönetmeliği ile getirilen düzenlemelere dair kısaca bilgi vermeye çalışacağız.

Uzaktan Çalışma

Uzaktan çalışma, Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4.maddesinde işçinin işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde veya teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi olarak ifade edilmiştir.

Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’nin 5.ve 14.maddeleri gereği, uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmesinin yazılı olarak yapılacağı şekil şartı olarak düzenlenmiş olup buna göre iş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabileceği gibi halihazırda çalışan işçinin iş sözleşmesi, tarafların anlaşması halinde uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilecektir. Sözleşmede işin tanımı, yapılma şekli, süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alacaktır.

Yine Yönetmeliğin 14.maddesinin 2.fıkrasında düzenlenen hükme göre,

• İşçi tarafından uzaktan çalışma talebinin yazılı olarak yapılması, • Talebin işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ve işverence belirlenecek diğer kıstaslar
kullanılmak suretiyle işverence değerlendirilmesi, • Talebe ilişkin değerlendirme sonucunun 30 gün içinde talebin yapıldığı usulle işçiye bildirilmesi, • Talebin kabul edilmesi halinde 5.maddede belirtilen hususlara uygun şekilde sözleşme yapılması gerekmektedir.

Bununla birlikte, uzaktan çalışma talebi kabul edilen işçinin daha sonra işyerinde çalışma talebinde bulunması halinde işverence bu talep öncelikli olarak değerlendirilecektir.

Öte yandan uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin onayı ya da talebi aranmayacaktır.

Malzeme ve İş Araçlarının Temini ve Kullanımı

Yönetmeliğin 7.maddesi uyarınca, uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması esastır. Bu malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve onarım koşulları açık ve anlaşılır bir şekilde uzaktan çalışana bildirilecektir.

Çalışma Süresinin Belirlenmesi

Yönetmeliğin 9.maddesinde çalışma süresi ve fazla çalışma düzenlenmiş olup ilgili hükme göre, uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi iş sözleşmesinde belirtilecektir. Mevzuatta öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak koşuluyla taraflarca çalışma saatlerinde değişiklik yapılabilecektir. Yine, işverenin yazılı talebi üzerine, işçi tarafından kabul edilmesi halinde mevzuat hükümlerine uygun olarak fazla çalışma yapılabilecektir.

Verilerin Korunması

İşveren, uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında bilgilendirir ve bu verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri alacaktır. Verilerin korunması amacıyla çalışanın işveren tarafından belirlenen işletme kurallarına uyması zorunlu tutulmuştur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemleri

Yönetmeliğin 12.maddesinde düzenlenen hükme göre, işveren uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipman ile ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü tutulmaktadır.

Uzaktan Çalışma Yapılamayacak İşler

Yönetmeliğin 13.maddesi uyarınca, tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan çalışma işlemlerini içeren işlerde uzaktan çalışma yapılamayacaktır.